Nowa sytuacja gospodarcza, w jakiej znalazły się polskie przedsiębiorstwa na początku lat dziewięćdziesiątych, wymagała opracowania przez nie nowej wizji, strategii i polityki oraz podjęcia kompleksowej rekonstrukcji systemów zarządzania.
Wdrażanie koncepcji Zarządzania przez Jakość - ZPJ (Total Quality Management - TQM) w polskiej gospodarce było zatem bardzo ważnym elementem dla jej rozwoju.
W związku z tym zrodziła się idea ustanowienia Polskiej Nagrody Jakości - PNJ, która byłaby przyznawana przedsiębiorstwom za wdrażanie filozofii TQM, czyli Zarządzania przez Jakość.
Koncepcja powyższa została przedłożona w Krajowej Izbie Gospodarczej, przez grupę specjalistów: prof. dr. hab. inż. Edwarda Kindlarskiego, dr. inż. Mirosława Recha, mgr. inż. Marka Kłoczko i mgr. inż. Witolda Modlińskiego.
Opracowali oni również model kryteriów oraz regulamin konkursu Polskiej Nagrody Jakości - PNJ.
Komitet Jakości Krajowej Izby Gospodarczej (KIG), w dniu 7 czerwca 1994 roku, przyjął tę inicjatywę i powołał Podkomitet ds. Polskiej Nagrody Jakości, którego zadaniem była analiza i poprawa zgłoszonych przez ww. grupę projektów. Podkomitet wyłonił 7 osobowy zespół specjalistów w składzie:
- mgr inż. Zbigniew Janczy - PCBC,
- mgr inż. Tomasz Kloze - PCBC,
- mgr inż. Witold Modliński - KIG,
- dr inż. Mirosław Recha - KIG - Przewodniczący zespołu,
- mgr inż. Piotr Staniewski - Teraz Polska,
- mgr inż. Stanisław Walenta - PCBC,
- mgr Magda Zmysłowska - Teraz Polska.
Konsultantami zespołu zostali:
- prof. dr hab. inż. Romuald Kolman,
- prof. dr hab. inż. Edward Kindlarski.
Dokumenty opracowane przez dr. inż. Mirosława Recha i mgr. inż. Witolda Modlińskiego, przy współpracy z prof. dr. hab inż. Edwardem Kindlarskim i mgr. inż. Markiem Kłoczko oraz poprawione przez Podkomitet ds. Polskiej Nagrody Jakości, zostały przedstawione w dniu 7 marca 1995 roku, na pierwszym posiedzeniu Komitetu Polskiej Nagrody Jakości.
Komitet Polskiej Nagrody Jakości przyjął przedłożone dokumenty uchwałą Nr 1/1995.
Komitet ten został powołany przez dr. Andrzeja Arendarskiego Prezydenta Krajowej Izby Gospodarczej w porozumieniu z dr. inż. Januszem B. Berdowskim Dyrektorem Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji, mgr. Bogdanem Chojną Prezesem Zarządu Fundacji Teraz Polska , prof. Edwardem Kindlarskim Przewodniczącym Komitetu Jakości KIG i dr. inż. Mirosławem Rechą Sekretarzem Komitetem Jakości KIG.
Przy opracowaniu dokumentów i materiałów wykorzystano:
- materiały i dokumenty Deming Application Prize,
- materiały i dokumenty Malcolm Baldridge National Quality Award,
- materiały i dokumenty European Quality Award,
- "Zarządzanie przez Jakość w Japonii i USA" E. Kindlarski,
- "Zarządzanie przez Jakość" - Wydawnictwo BELLONA, E. Kindlarski, J. Bagiński.
Model Polskiej Nagrody Jakości został opracowany w oparciu o koncepcję Europejskiej Nagrody Jakości, ponieważ była ona najbliższa koncepcji autorów polskiego opracowania.
Polska Nagroda Jakości została ustanowiona w 1995 roku przez:
KRAJOWĄ IZBĘ GOSPODARCZĄ,
POLSKIE CENTRUM BADAŃ I CERTYFIKACJI,
FUNDACJĘ TERAZ POLSKA.
Od 1998 roku Organizatorami Polskiej Nagrody Jakości są:
- KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA,,
- POLSKIE CENTRUM BADAŃ I CERTYFIKACJI,
- KLUB POLSKIE FORUM ISO 9000.
I edycja konkursu Polskiej Nagrody Jakości trwała od marca do 11 listopada 1995 r.
W dniu 24 września 1997 roku Komitet PNJ ustanowił „Polską Indywidualną Nagrodę Jakości” imienia profesora Edwarda Kindlarskiego” w dowód uznania zasług jakie profesor E. Kindlarski wniósł do “Polskiej Szkoły Jakości”. W dniu 11 listopada 1998 r. na Zamku Królewskim w Warszawie zostały wręczone po raz pierwszy Nagrody Indywidualne.
W dniu 17 kwietnia 1998 roku Prezydium Komitetu, na wniosek Komisji Weryfikacyjnej powołanej przez plenarne posiedzenie Komitetu PNJ w dniu 24 września 1997 r. ustanowiło Polską Honorową Nagrodę Jakości. Nagroda ta po raz pierwszy została wręczona 11 listopada 1998 r. na Zamku Królewskim w Warszawie.
W dniu 23 marca 2007 roku, Prezydium Komitetu Polskiej Nagrody Jakości ustanowiło nowy konkurs „Znakomity Przywódca”. Jest to konkurs, który ma za zadania promować „Znakomitych Polskich Menadżerów - Przywódców”, którzy swoją pracą przyczyniają się do ciągłego doskonalenia zarządzania organizacją. W konkursie mogą uczestniczyć Menadżerowie Znakomitych Organizacji. W konkursie nie będzie Laureatów a tylko Finaliści, ponieważ może być wielu równorzędnych Znakomitych Przywódców. Ostatecznym wyróżnieniem w konkursie jest dyplom finalisty i statuetka. Nagrody po raz pierwszy zostały wręczone 11 listopada 2007 roku na Zamku Królewskim w Warszawie.
W dniu 29 maja 2009 roku na posiedzeniu Prezydium Komitetu PNJ ustanowiono nowy konkurs Polskiej Nagrody Jakości „Znakomity Pełnomocnik Systemów Zarządzania - ZPSZ”.
Model „Znakomity Pełnomocnik Systemów Zarządzania - ZPSZ” to jakościowe zasady dla perfekcyjnego sterowania systemami zarządzania w nowoczesnych organizacjach. Pełnomocnicy stosując te zasady mogą wskazywać organizacji nowe kierunki jej doskonalenia i osiągać wraz z załogą wyróżniające się wyniki.
Celem Modelu „ZPSZ.” jest wdrażanie zasad, które pomogą tworzeniu oraz promowaniu w Polsce wybitnych Pełnomocników S.Z. w organizacjach zajmujących się: nauką, produkcją i usługami, polityką oraz masmediami, którzy swoją codzienną pracą będą przyczyniać się do rozwoju polskiej gospodarki, polityki, samorządności, nauki, kultury oraz będą wdrażać i upowszechniać nowoczesne metody zarządzania, a tym samym przyczyniać się do poprawy jakości życia polskich obywateli.
Pierwsza edycja konkursu ZPSZ odbyła się w 2010 roku.
W dniu 11 listopada 2012 roku na Zamku Królewskim w Warszawie zostały wręczone Nagrody i wyróżnienia Polskiej Nagrody Jakości w kategorii:
- Nagród Zespołowych - XVIII edycja,
- Nagrody Honorowej - 2012,
- Nagrody Indywidualnej im. prof. Edwarda Kindlarskiego - XV edycja,
- „Znakomity Przywódca” - VI edycja,
- „Znakomity Pełnomocnik Systemów Zarządzania” - III edycja.